Dianchúrsa i Scríobh na Gaeilge
Is dianchúrsa ar líne é seo atá dírithe orthu siúd a bhfuil caighdeán maith Gaeilge acu cheana, ach ar mhaith leo barr feabhais a chur ar a dtuiscint ar an ngramadach, snas a chur ar a gcuid scileanna scríofa agus cur lena saibhreas teanga.
Cúrsa páirtaimseartha dhá sheimeastar atá sa chúrsa seo. Deich rang bheo ar líne (dhá uair an chloig an ceann) a bheidh i gceist gach seimeastar chomh maith le dhá sheisiún lae ar líne ar an Satharn, ag tús gach seimeastair. Beidh go leor acmhainní ar fáil freisin ar Moodle le cabhrú leis na mic léinn staidéar a dhéanamh sa bhaile idir na ranganna, chomh maith le fóraim ar líne inar féidir leo ábhar an chúrsa a phlé le chéile agus leis an teagascóir.
Anuas ar na seisiúin lae agus na ranganna, beidh tascanna beaga scríofa le cur isteach ag na mic léinn gach seachtain, ar a bhfaighidh siad aiseolas cuimsitheach ón teagascóir. Tabharfaidh an ghné seo den chúrsa deis do na mic léinn díriú isteach ar na gnéithe de scríobh na Gaeilge ar gá dóibh feabhas a chur orthu. Chomh maith leis sin beidh deis ag gach mac léinn cruinniú aonair a bheith aige leis an teagascóir uair sa seimeastar, aiseolas níos mine a fháil agus plé a dhéanamh ar an dul chun cinn atá á dhéanamh aige.
Beidh scrúdú ann ag deireadh gach seimeastair, ina ndéanfar tástáil ar ábhar an chúrsa, agus anuas air sin beidh deis ag na mic léinn tabhairt faoi scrúdú TEG B2 ag deireadh an chúrsa más mian leo. Beidh táille bhreise ag baint leis seo ach laghdófar costas an scrúdaithe do mhic léinn an Dianchúrsa.
Beidh an cúrsa seo oiriúnach do dhuine ar bith a bhfuil caighdeán maith Gaeilge acu cheana féin, mar shampla duine a bhfuil céim acu sa Ghaeilge, a bhfuil pas le gradam bainte amach acu i scrúdú B1 TEG nó a bhfuil pas bainte amach aige i scrúdú B2 TEG. Ní gá go mbeadh cáilíocht fhoirmiúil ag duine le tabhairt faoin gcúrsa seo, áfach, agus déanfar na hiarratais a mheas cás ar chás.
Is cúrsa ar líne é an cúrsa seo agus ba cheart go mbeadh scileanna ríomhaireachta measartha maith ag an té a thabharfadh faoi. Bheadh taithí ar Microsoft Word agus ar úsáid brabhsálaithe ina buntáiste.
Cruinneas sa Ghaeilge
Sa mhodúl seo rachaidh na mic léinn i ngleic leis na rialacha gramadaí is mó a mbíonn deacracht ag lucht scríofa na Gaeilge leo, mar shampla inscne ainmfhocail, na réamhfhocail shimplí, an tuiseal ginideach agus an clásal coibhneasta. Beidh deis ag mic léinn na gnéithe is casta den ghramadach a phlé le chéile sna ranganna ar líne faoi stiúir an teagascóra, agus chomh maith leis sin beidh cúrsa iomlán gramadaí agus neart cleachtaí ar fáil dóibh ar Moodle (ardán ríomhfhoghlama Ollscoil Mhá Nuad).
Scríobh na Gaeilge
Is é aidhm an mhodúil seo barr feabhais a chur ar scileanna scríbhneoireachta na mac léinn. Tarraingeofar a n-aird ar na botúin is mó a dhéanann daoine agus iad ag scríobh i nGaeilge (idir Bhéarlachas, bhotúin le réamhfhocail agus struchtúir lochtacha), agus breathnófar ar straitéisí leis na drochnósanna sin a sheachaint. Féachfar freisin le cur le saibhreas teanga na mac léinn agus le snas a chur ar an stíl scríbhneoireachta acu, trí dhea-mhúnlaí a chur ar fáil dóibh agus trí phlé a chothú sa rang ar bhealaí le feabhas a chur ar abairtí éagsúla.
Caighdeán agus Canúint
Sa mhodúl seo rachaidh na mic léinn i ngleic le cuid de na deacrachtaí is mó a eascraíonn as an teannas idir an Caighdeán Oifigiúil agus canúintí na Gaeilge. Agus an modúl curtha i gcrích ag na mic léinn, ba cheart go mbeadh sé de chumas acu úsáid oilte a bhaint as an gCaighdeán Oifigiúil nuair is gá, agus ag an am céanna ba cheart go mbeadh tuiscint acu ar na réimsí scríbhneoireachta nach mbaineann leis an gCaighdeán agus ar na nósanna comhaimseartha a bhaineann leis an scríbhneoireacht chanúnach.
Seo thíos dátaí 2022-23 agus beidh an chéad bhliain eile ar aon dul leis seo, a bheag nó a mhór:
Seimeastar 1
Seisiún Mór (cuid 1) 21 Meán Fómhair 7-9PM
Seisiún Mór (cuid 2) Dé Sathairn, 24 Meán Fómhair (Amanna le socrú)
Rang 1 28 Meán Fómhair 7-9PM
Rang 2 5 Deireadh Fómhair 7-9PM
Rang 3 12 Deireadh Fómhair 7-9PM
Rang 4 19 Deireadh Fómhair 7-9PM
Rang 5 26 Deireadh Fómhair 7-9PM
SOS
Rang 6 9 Samhain 7-9PM
Rang 7 16 Samhain 7-9PM
Rang 8 23 Samhain 7-9PM
Rang 9 30 Samhain 7-9PM
Rang 10 7 Nollaig 7-9PM
Scrúdú Dé Sathairn, 10 Nollaig (amanna le socrú)
Seimeastar 2
Seisiún Mór (cuid 1) 11 Eanáir 7-9PM
Seisiún Mór (cuid 2) 14 Eanáir (Satharn - amanna le socrú)
Rang 1 18 Eanáir 7-9PM
Rang 2 25 Eanáir 7-9PM
Rang 3 1 Feabhra 7-9PM
Rang 4 8 Feabhra 7-9PM
Rang 5 15 Feabhra 7-9PM
SOS
Rang 6 1 Márta 7-9PM
Rang 7 8 Márta 7-9PM
Rang 8 15 Márta 7-9PM
Rang 9 22 Márta 7-9PM
Rang 10 29 Márta 7-9PM
Scrúdú Dé Sathairn, 1 Aibreán (amanna le socrú)
Beidh rogha ag mic léinn an chúrsa tabhairt faoi scrúdú TEG B2 freisin in Aibreán/Bealtaine 2024.
1. An bhfuil an cúrsa seo oiriúnach domsa?
Bheadh an cúrsa seo oiriúnach do dhuine ar bith a bhfuil caighdeán maith Gaeilge aige ach atá ag iarraidh feabhas a chur ar a chuid Gaeilge scríofa agus tuiscint níos fearr a fháil ar ghramadach na teanga. Is iad seo thíos na cineálacha daoine a bhainfeadh tairbhe as an gcúrsa seo:
Mura bhfuil tú cinnte go fóill an oirfeadh an cúrsa seo duit, déan teagmháil le larionad.gaeilge@mu.ie.
2. Cén fáth ar cheart dom tabhairt faoin gcúrsa áirithe seo?
Tá roinnt mhaith cúiseanna ann a mbainfeadh daoine tairbhe ar leith as an gcúrsa seo:
3. An gá dom céim sa Ghaeilge a bheith agam le tabhairt faoin gcúrsa seo?
Ní gá. Glacfar freisin le daoine a bhfuil pas le gradam bainte amach acu i scrúdú B1 TEG nó pas bainte amach acu i scrúdú B2 TEG, nó cáilíocht eile ag an leibhéal sin (e.g. B Oid). Mura bhfuil cáilíocht nó teastas foirmiúil den chineál sin agat is féidir leat cur isteach go fóill ar an gcúrsa, ach d’fhéadfaí go n-iarrfaí ort agallamh a dhéanamh; déanfar na hiarratais a mheas cás ar chás.
4. Cé mhéad uair an chloig teagaisc atá i gceist leis an gcúrsa?
San iomlán beidh 50 uair an chloig de theagasc beo i gceist sa chúrsa, idir 20 rang dhá uair an chloig ar líne agus dhá sheisiún lae cúig uair an chloig. Anuas air sin, beifear ag súil leis go gcaithfidh na mic léinn dua leis an ábhar breise a chuirfear ar fáil dóibh ar Moodle (ardán ríomhfhoghlama Ollscoil Mhá Nuad), agus beidh orthu tascanna gearra seachtainiúla a chur isteach freisin.
5. Cén lá den tseachtain a bheidh na ranganna ar líne ar siúl?
Beidh na ranganna ar líne ar siúl ar an Máirt ó 7.00-9.00pm.
6. Cé mhéad spás atá ar fáil ar an gcúrsa?
Tá 20 spás ar fáil ar an gcúrsa. Sa chás nach mbeimid in ann freastal ar gach duine a chuirfidh iarratas isteach, is trí chrannchur a dháilfear áiteanna ar an gcúrsa. Ag brath ar líon na n-iarratas, d'fhéadfadh an Lárionad grúpa breise a chruthú, más cuí.
7. Cad é an spriocdháta le haghaidh iarratas?
An spriocdháta le haghaidh iarratas ná an 31 Lúnasa 2023. Cuirfidh foireann Lárionad na Gaeilge in iúl d'iarrthóirí sa chéad seachtain de mhí Mheán Fómhair an bhfuil áit faighte acu ar an gcúrsa.
8. Cé mhéad atá ar an gcúrsa? Cén uair is gá an táille a íoc?
€600 an táille atá ar an gcúrsa. Ag tús mhí Mheán Fómhair, cuirfear ríomhphoist amach ag tairiscint áiteanna ar an gcúrsa. Is ag an bpointe sin a bheidh ar na mic léinn an táille a íoc lena n-áit a dheimhniú ar an gcúrsa.
9. Cén trealamh a bheidh de dhíth orm le tabhairt faoin gcúrsa seo?
Beidh ríomhaire de dhíth ort (nó táibléad), ceangal maith leathanbhanda agus gléas cinn (le micreafón) le tabhairt faoin gcúrsa. Má tá gléas cinn agat cheana, is féidir leat a chinntiú go bhfuil sé oiriúnach ach triail a bhaint as é a úsáid le Zoom. Má oibríonn sé le Zoom, ba cheart go n-oibreodh sé go breá do na ranganna ar líne. Molfar do mhic léinn freisin an bogearra GaelSpell a cheannach (€24.99), ach is fúthusan a bheidh sé an cinneadh sin a dhéanamh.
10. An mbeidh orm leabhar ar bith a cheannach le tabhairt faoin gcúrsa?
Cuirfear cúrsa iomlán gramadaí ar fáil duit ar Moodle (ardán ríomhfhoghlama Ollscoil Mhá Nuad), agus dá bharr sin ní bheidh sé riachtanach leabhar gramadaí a cheannach. Tabharfar neart moltaí le linn an chúrsa maidir le leabhair mhaithe arbh fhiú a léamh le feabhas a chur ar do chuid Gaeilge, ach ní bheidh iontu ach moltaí; is faoin mac léinn a bheidh sé cinneadh a dhéanamh iad a léamh.
11. An mbeidh an cúrsa ag teacht leis an gCaighdeán Oifigiúil?
Beidh an modúl gramadaí sa chúrsa bunaithe ar an gCaighdeán Oifigiúil, ach tarraingeofar aird na mac léinn freisin ar chuid de na gnéithe de Chaighdeán Oifigiúil 2016/17 nach bhfuiltear ar aon tuairim faoi go fóill. Sa mhodúl ‘Caighdeán agus Canúint’ déanfar iarracht tuiscint níos caolchúisí agus níos leithne a chothú sna mic léinn ar an gCaighdeán Oifigiúil; breathnófar ar na comhthéacsanna inar ceart cloí leis agus na comhthéacsanna ina mbíonn solúbthacht níos mó ag an scríbhneoir. Beidh plé ar scríobh na gcanúintí mar chuid lárnach den mhodúl sin freisin.
12. An mbeidh cáilíocht ag dul leis an gcúrsa seo?
Níl cáilíocht oifigiúil ag dul leis. Beidh deis ag na mic léinn, más mian leo, tabhairt faoi scrúdú TEG B2 ar chríochnú an chúrsa dóibh. Cuirfear teastas tinrimh ar fáil do mhic léinn a dhéanann freastal sásúil ar an gcúrsa, is é sin, aon mhac léinn a fhreastalaíonn ar 80% nó níos mó de na ranganna agus a chuireann obair agus scrúduithe an chúrsa i gcrích go sásúil.
13. Cé a bheidh ag teagasc an chúrsa seo?
Tá teagascóir an chúrsa á shocrú faoi láthair. Is í an Dr Róisín Adams a scríobh an cúrsa seo. Tá blianta de thaithí ag Róisín ag plé le cruinneas agus scríobh na Gaeilge. Bhain sí bunchéim céadonóracha agus dochtúireacht amach i Roinn na Gaeilge, Coláiste na Tríonóide, idir 2007 agus 2014. Tá sí i ndiaidh a bheith ag obair mar theagascóir Gaeilge ag leibhéil éagsúla i gColáiste Tríonóide, in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath agus i gColáiste na hÉireann/Gaelchultúr. Is iad na príomhchúrsaí a raibh sí bainteach leo i gColáiste na hÉireann/Gaelchultúr ná an Dianchúrsa Ullmhúcháin i gCruinneas na Gaeilge, an Dioplóma Iarchéime san Aistriúchán agus an cúrsa oíche ag leibhéal Ardrang 2. Bhí sí mar chomheagarthóir ar an gcnuasach d’aistí acadúla Thar an Tairseach in 2014, agus bhí sí mar eagarthóir ar eagrán 4 de Gramadach gan Stró!.
An spriocdháta le haghaidh iarratas ná an 31 Lúnasa 2023.
Tá an fhoirm iarratais ar fáil anseo.
Is é €600 an táille a bheidh ar an gcúrsa. Beidh an táille seo le híoc tar éis d'iarrthóirí tairiscint áite a fháil chun áit ar an gcúrsa a dheimhniú.
San áireamh sa táille sin tá:
Tuilleadh eolais: larionad.gaeilge@mu.ie